Odprawy celne, czyli procedury przywozu i wywozu towarów

15.7.2020

Czym są i na czym polegają procedury celne? Kto ich dokonuje? Jak zostać agentem celnym? Czego można nauczyć się na kursie? Jakie perspektywy pracy ma agent celny?

Odprawa celna to kontrola dokumentacji i transportowanych towarów oraz pobranie cła i podatków. Polega na dopełnieniu wszystkich procedur koniecznych przy przejmowaniu załadunków na granicy celnej. Obowiązek przejścia procedury przywozowej czy procedury wywozowej ma każdy przedsiębiorca, który dokonuje transakcji obrotu towarami z krajami spoza Unii Europejskiej. Jeśli przywozi towary lub wywozi je poza UE jest zobowiązany do dokonania odprawy celnej.

Procedury celne - procedury przywozowe i procedury wywozowe

Wspólnotowy kodeks celny wyróżnia 8 procedur celnych, tj.: dopuszczenie do obrotu (nadanie statusu celnego towarowi niewspólnotowemu), wywóz (wywiezienie towaru wspólnotowego poza obszar celny UE), tranzyt (przemieszczanie towarów krajowych i niekrajowych z jednego do drugiego kraju na polskim obszarze celnym), skład celny (składowanie towarów niekrajowych bez ograniczeń, cła i zakazów regulowanych przez przepisy celne, z wyjątkiem tych stosowanych z uwagi na ochronę porządku i bezpieczeństwa publicznego), uszlachetnianie czynne (przywóz towarów na obszar celny wspólnotowy, który wymaga zapłacenia przez importera należności przywozowych), uszlachetnianie bierne (czasowy wywóz towarów wspólnotowych poza obszar celny UE w celu poddania uszlachetnieniu i dopuszczenia do obrotu), przetwarzanie pod kontrolą celną (przywóz towarów niewspólnotowych bez uiszczania należności przywozowych pod warunkiem, że wprowadzenie do UE jest ograniczone lub zakazane), odprawa czasowa (wykorzystanie na obszarze celnym UE towarów niewspólnotowych przeznaczonych do powrotnego wywozu bez dokonywania zmian).

Czym jest odprawa celna?

Odprawą celną nazywa się dokonanie wszystkich czynności przewidzianych w przepisach celnych, związanych z przejęciem towarów oraz bagażu przez granicę celną danego kraju. Odprawy odbywają się w wyznaczonych przez jednostki organizacyjne urzędu celnego miejscach, a także kolejowe środki przewozu kursujące na trasach międzynarodowych. Kontrola celna polega na wykonaniu czynności sprawdzających w stosunku do towarów przez organy celne. Ma to na celu zabezpieczenie zgodności z prawem obrotu towarowego. Organ celny ustala stawkę celną i oblicza cło. Jego wysokość jest ustalana podstawie stanu towaru w dniu dokonania zgłoszenia i aktualnych stawek celnych. Odprawę celną zgłasza się na deklaracji celnej lub dokumencie SAD. Istnieją 3 rodzaje odprawy: ostateczna – gdy odprawione towary nie wracają przez daną granicę celną, warunkowa (czasowa) – gdy towar wraca za granicę celną lub musi zostać zwrócony do kraju oraz odroczona – gdy urząd celny nie ma możliwości dokonania kontroli i przekazuje towar do innego urzędu celnego.

Odpraw celnych oczywiście dokonują urzędnicy celni, a w firmach nad procedurami celnymi czuwają agenci celni, którzy są także odpowiedzialni za kontakt z urzędem celnym.

Czym zajmuje się agent celny i jak nim zostać?

Agenci celni są zatrudniani przez firmy, które działają w obszarze handlu zagranicznego. Zajmują się procedurami celnymi regulującymi międzynarodowy obrót towarami. Są ekspertami od ceł, podatku akcyzowego, prawa celnego oraz wymagań dotyczących procedury przywozu towarów i ich wywozu. Są odpowiedzialni za prawidłowy przebieg odpraw celnych i reprezentują firmę w kontaktach z urzędem celnym. Poza tym sporządzają dokumentację w systemie INTRASTAT i dokonują zgłoszeń celnych. Agent celny to nie celnik – tym drugim skrótowo nazywa się urzędnika celnego. Agent celny działa na rzecz firmy, w której jest zatrudniony.

Nauczanie na kursie Agent celny odbywa się w trybie zaocznym, więc jest możliwość łączenia nauki z pracą zawodową. Kurs trwa rok, a po jego skończeniu uzyskuje się zaświadczenie zgodne ze wzorem MEN oraz certyfikat szkoły.

W zajęciach mogą uczestniczyć absolwenci szkół średnich, słuchacze szkół Żak oraz wszystkie osoby chcące w ciągu roku zdobyć nowe kompetencje.

Nauka obejmuje podstawy prawa administracyjnego, prawa cywilnego oraz elementy logistyki. Kursanci poznają zagadnienie obrotu towarowego w ujęciu celnym, podatkowym i statystycznym, a także zagadnienia związane z transportem międzynarodowym i spedycją. Uczą się również o gospodarczych i logistycznych procedurach celnych.

Dobry agent celny poza wiedzą musi mieć rozwinięte kompetencje miękkie i dlatego program obejmuje także elementy psychologii i trening umiejętności interpersonalnych. W tym zawodzie bardzo ważna jest skuteczna komunikacja i asertywność.

Program nauczania obejmuje następujące zagadnienia: podstawy prawa administracyjnego, podstawy prawa cywilnego, wprowadzenie do nauki o cle, podstawy logistyki, prawo, postępowanie i instytucje celne, obrót towarowy w ujęciu celnym, podatkowym i statystycznym, procedury celne gospodarcze i logistyczne, transport międzynarodowy i spedycja oraz elementy psychologii i trening umiejętności interpersonalnych.

Celem kształcenia na tym kierunku jest przekazanie wiedzy niezbędnej do realizacji zadań związanych z obsługa celną i spedycyjną podmiotów zajmujących się obrotem towarowym w Unii Europejskiej oraz z krajami trzecimi.

Kurs przygotowuje do podjęcia samodzielnej działalności w charakterze agenta celnego, handlowca, spedytora oraz przewoźnika międzynarodowego.

Po ukończeniu kursu można znaleźć pracę w: administracji państwowej i samorządowej, agencjach celnych, agencjach obsługi portów rzecznych, morskich i lotniczych, firmach kurierskich, firmach logistycznych, firmach spedycyjnych, izbach celnych, terminalach lotniczych, samochodowych i kolejowych. Można także podjąć się prowadzenia własnej działalności i pracować jako ekspert zewnętrzny.

Agent celny może także rozwijać się w pokrewnych dziedzinach, np. podejmując naukę na kierunku transport i logistyka. Warto też, uczyć się języków obcych, gdyż ze znajomością jednego z unijnych języków agent celny może znaleźć zatrudnienie za granicą i zarabiać lepiej.

Dlaczego warto kształcić się na kierunku agent celny?

Gdyż jest to realny i potrzebne na rynku pracy kompetencje, które nie wymagają wielkoletniego kształcenia. Wystarczy rok nauki, aby otrzymać zaświadczenie u ukończeniu kursu zgodnie ze wzorem MEN. Praca agenta celnego jest zajęciem dobrze płatnym i stabilnym.

Czy jest to praca dla każdego? Do wykonywania tego zawodu nie jest konieczny żaden talent, ale na pewno przydatne będą pewne predyspozycje, czyli: zaangażowanie, skrupulatność, spostrzegawczość, odpowiedzialność i dobra organizacja pracy własnej. Te cechy niewątpliwie przydadzą się w tej pracy. Oczywiście ważna jest także uczciwość. Dokładność i skrupulatność przydadzą się bardzo, gdyż procedury przywozu towarów i procedury wywozowe muszą być dokonywane uważnie w celu uniknięcia pomyłek i późniejszych z nimi związanych problemów w urzędzie celnym.

 

Szczegółowe informacje o kierunku agent celny można znaleźć na stronie: https://zak.edu.pl/oferta-edukacyjna/ksztalcenie-jednoroczne/agent-celny.